| Reumatyzm nie jedno ma imię |
| Łamanie w kościach, bolące stawy i mięśnie to dolegliwości przypisywane reumatyzmowi. Jest to oczywiście duże uproszczenie. Istnieje bowiem wiele różnych chorób reumatycznych, odmienne są przyczyny ich powstawania i niejednakowy ich przebieg. Do najcięższych chorób reumatycznych zalicza się reumatoidalne zapalenie stawów (dawniej zwane gośćcem przewlekłym postępującym) i zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Nie leczone obie mogą doprowadzić do trwałych zniekształceń, a w konsekwencji do inwalidztwa. Niezwykle zdradliwa jest też gorączka reumatyczna, atakująca przecież dzieci i młodzież. Mówi się o mej, nie bez racji, że „liże stawy, a kąsa serce". Przyczyny ty cli chorób dotąd są nieznane. W każdym razie wymagają wcześnie podjętego, systematycznego leczenia oraz ścisłego przestrzegania zaleceń lekarza. Z chorób reumatycznych najbardziej rozpowszechniona jest choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa, nazywana inaczej gośćcem zwyradniającym. Jest ona w dużej mierze wynikiem starzenia się całego organizmu, a w szczególności stawów. Ujawnia się przeważnie po 40 roku życia., choć może wystąpić i u ludzi młodych np. po przebytym muzie. Może zaatakować wszystkie stawy, najczęściej jednak umiejscawia się w tych, które są najbardziej obciążone, tzn. stóp, w stawach kolanowych i biodrowych oraz w stawach kręgosłupa. Choroba ta jest wynikiem zużycia się tkanki chrzestnej wskutek zachodzących w organizmie procesów starzenia, a występuje przeważ me u łudzi, których poszczególne stawy są nadmiernie obciążone ,lub długo pozostają w przymusowej pozycji. Chorobie tej sprzyja otyłość, płaskostopie, wady postawy, dźwiganie nadmiernych ciężarów itp. Gościec zwyrodniąjący umiejscawia się też często w stawach palców rąk (powstają wtedy blisko paznokci twarde guzki), ale zarówno w tych jak i innych stawach me doprowadza do usztywnienia ani do tak dużych zniekształceń, jak to ma miejsce w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Choć choroba zwyrodnieniową stawów i kręgosłupa na ogół me jest ciężkim schorzeniem i me powoduje kalectwa, to jednak dokuczliwe bóle mogą być przyczyną niezdolności do pracy. Aby nie dopuścić do rozwoju tego schorzenia, należy w miarę możliwości unikać wszelkich urazów i już od wczesnej młodości dbać o zachowanie prawidłowej postawy. Bardzo ważną rolę, zarówno w zapobieganiu, jak i leczeniu gośćca zwyrodmającego, odgrywa systematyczna gimnastyka oraz zabiegi fizykoterapeutyczne. Niekiedy zwyrodnieniu stawów towarzyszy reumatyzm tkanek miękkich, okołostawowych którego charakterystyczną cechą jest dokuczliwy ból, głównie mięśni i przyczepów ścięgien (zespół bolesnego barku, lumbago). Ta postać reumatyzmu występuje bardzo często, choć nie ma on tak ciężkiego przebiegu, ani nie daje tak poważnych następstw jak inne choroby reumatyczne. Sprzyjają temu schorzeniu wady postawy (np. skrzywienie kręgosłupa, płaskostopie), nadwaga i inne, powodujące nadmierne obciążenie pewnych grup mięśniowych, a także zimno, wilgoć, nagłe zmiany temperatury, czynniki emocjonalne. Konsekwencje typu reumatycznego dają też niektóre choroby przemiany materii, np. dna, powodująca zmiany zwyrodnieniowe (artretyzm), wskutek odkładania się złogów kwasu moczowego w chrząstce stawowej. Do rozwoju tej choroby przyczynia się zbyt duże tworzenie się kwasu moczowego w ustroju człowieka i zbyt małe wydalenie poprzez nerki, co może być skłonnością wrodzoną albo też wynikiem nieprawidłowego odżywiania. |